بهترین لامپ رشد گیاه برای تقویت فتوسنتز چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا لامپ LED گزینه‌ی خوبی برای رشد گیاهان است؟ بهترین لامپ برای رشد گیاهان کدام است؟

زندگی بدون گیاهان و درختان خیلی غریب به نظر می‌رسد. سبز رنگ زندگی است و آرامشی که به وجود ما هدیه می‌دهد، غیر قابل انکار است. خانه‌های آپارتمانی اما فضای آزاد کمی را برای رشد گیاهان در اختیار ما قرار می‌دهند. به همین خاطر بسیاری از ما مجبور هستیم که این دوستان سبزمان را به زیر سقفی که در آن زندگی می‌کنیم، بیاوریم. نکته اینجاست که بخش قابل توجهی از گیاهان برای رشد به نور مستقیم خورشید نیاز دارند که دسترسی به آن از داخل ساختمان امکان‌پذیر نیست. لامپ‌های معمولی هم نور مورد نیاز گیاهان را فراهم نمی‌کند. به همین خاطر چیزی به نام لامپ رشد گیاه به وجود آمده است که با استفاده از آن می‌توان نور لازم گیاه برای انجام فتوسنتز را فراهم کرد. 

پرورش گیاه در فضای سرپوشیده

لامپ رشد گیاه چیست؟

لامپ رشد گیاه چراغ‌هایی مصنوعی هستند که برای کمک به رشد گیاهان داخل خانه در تمام طول سال استفاده می‌شوند. این لامپ‌ها دارای طیف رنگی و شدت نور متفاوتی هستند تا نیازهای انواع مختلف گیاهان را برآورده کنند. لامپ‌های رشد گیاه از ابزارهای ضروری باغبانی هستند که به گیاهان آپارتمانی اجازه ‌می‌دهند که حتی در اتاق‌هایی که به نور طبیعی خورشید دسترسی ندارند، به خوبی رشد کنند. 

این لامپ‌ها چگونه کار می‌کنند؟

در لامپ رشد گیاه، انرژی الکتریکی به فوتون تبدیل می‌شود. این فوتون‌ها فتوسنتز را تحریک کرده و باعث افزایش رشد گیاه خواهند شد. بهترین منابع نور برای تقویت رشد گیاه شامل انواع طول موج‌هایی است که چشم انسان به عنوان رنگ درک می‌کند. نور قرمز برای گیاهان گل‌دار و گیاهانی که بار می‌دهند بهتر است. در حالی که نور آبی رشد آن را افزایش خواهد داد. 

آیا گیاهان می‌توانند با چراغ‌های معمولی هم رشد کنند؟

حقیقتی علمی وجود دارد که می‌گوید هر گیاه برای بقا به نور نیاز دارد. هیچ گیاهی نمی‌تواند در تاریکی رشد کند. اما آیا چراغ‌های معمولی هم می‌توانند پاسخگوی نیازهای رشد گیاه باشند؟ در پاسخ به این سوال مهم باید بگوییم که گیاهان می‌توانند در زیر لامپ‌های معمولی زنده بمانند اما آن‌ها تنها در زیر لامپ مخصوص گیاه می‌توانند به خوبی رشد کنند. 

تفاوت بین لامپ معمولی و لامپ رشد گیاه در این است که این چراغ‌های مخصوص رشد گیاه، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تابش فعال فتوسنتزی (PAR) را که گیاه برای فتوسنتز استفاده می‌کند، فراهم خواهد کرد. گیاهان برای انجام فتوسنتز، به طیف نوری 400 تا 700 نانومتر نیاز دارند. این کار با ترکیبی از نور آبی و چراغ قرمز انجام می‌شود. در این میان لامپ رشد گیاه از نوع LEDیکی از بهترین انتخاب‌ها برای شما خواهد بود. 

4 نوع لامپ برای تقویت رشد گیاه

اگر از افرادی هستید که تمایل به پرورش گیاهان داخل آپارتمانی دارید، بهتر است با انواع اصلی لامپ رشد گیاه آشنا باشید. در اینجا به 4 نوع اصلی آن اشاره خواهیم کرد: 

فلورسنت: لامپ رشد گیاه فلورسنت در شکل‌های مختلفی مانند چراغ لوله‌ای و فشرده (CFL) عرضه می‌شوند. با این که لامپ‌های فلورسنت طیف کاملی از نور را برای گیاهان تولید می‌کنند اما انرژی کمتری نسبت به لامپ‌های LED دارند و ممکن است خروجی حرارتی آن‌ها هم مضر باشد. 

رشته‌ای: با این که تعداد زیادی از پرورش‌دهندگان از لامپ‌های رشته‌ای استفاده می‌کنند اما این نوع از چراغ‌ها دارای مقدار زیادی گرما هستند که ممکن است به گیاه لطمه بزند. لامپ رشته‌ای که ارزان‌تر از سایر انواع هستند، انرژی بیشتری مصرف کرده و سریع‌تر هم می‌سوزند. 

LED: لامپ رشد گیاه از نوع LED (دیودهای ساطع‌کننده‌ی نور) طول عمر بیشتری نسبت به سایر انواع لامپ‌ها داشته و از لحاظ مصرف انرژی هم کارآمد‌ترند. یکی از مزیت‌های اصلی آن‌ها خروجی حرارتی کمتر است. آن‌ها به شکل حبابی یا پنل‌‌های مربعی و مستطیلی در بازار یافت می‌شوند. LEDها طیف آبی و قرمز مورد نیاز گیاهان را تامین کرده و بهترین لامپی است که می‌توان برای تقویت فتوسنتز گیاهان از آن استفاده کرد. 

HID: لامپ رشد گیاه HID نور طبیعی را بهتر از سایر انواع لامپ‌ها شبیه‌سازی کرده اما از لحاظ قیمتی گران هستند و اصولا باغبان‌های حرفه‌ای از آن استفاده می‌کنند. دو نوع اصلی از چراغ‌های HID وجود دارند: چراغ‌های سدیم فشار بالا (HPS) که رنگ قرمز ساطع می‌کنند و چراغ‌های متال هالید سرامیکی (CMS) که خروجی آبی‌رنگ دارند و گزینه‌ی مناسبی برای رشد بذر در ابتدای کار هستند. 

برای خرید لامپ رشد گیاه کلیک کنید 

لامپ رشد گیاه

نحوه‌ی استفاده از لامپ‌های تقویت رشد گیاه چگونه است؟

شما می‌توانید از لامپ رشد گیاه برای رشد سریع‌تر گیاهان داخل خانه استفاده کنید اما چگونه؟ در اینجا جزئیات بیشتری را شرح خواهیم داد. 

با توجه به گیاهان خود بهترین لامپ‌ را انتخاب کنید

سبکی از نور را انتخاب کنید که فکر می‌کنید برای گیاهان آپارتمانی شما بهترین کارایی را دارند.یادتان باشد که چراغ‌های فلورسنت و HID اغلب برای قطعه‌ای به نام بالاست برای تنظیم جریان الکتریکی ورودی به خود نیاز دارند. لامپ‌هایی که تمام طیف نوری را تشکیل می‌دهند، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای اکثر گیاهان داخلی‌اند. اگر چندین گیاه آپارتمانی دارید بهتر است که از این لامپ‌ها استفاده کنید. همچنین اگر تعداد گیاهان زیاد است، بهتر است که از لامپ‌های پنلی استفاده کنید تا نور به تمامی برگ‌ها برسد. اصولا لامپ‌های مخصوص رشد گیاه از نوع LEDبهترین انتخاب خواهند بود.  

میزان نور را تنظیم کنید

سطوح روشنایی ایده‌آل برای انواع مختلف گیاهان متفاوت است. البته تعداد بسیار کمی از گیاهان در شرایط کم‌نور رشد می‌کنند. بیشتر گیاهان مانند انواع گلدار به نور کامل نیاز خواهند داشت.  

میزان دمای ایجاد شده توسط لامپ را اندازه بگیرید

بسته به توان منبع نوری شما، دمایی که ایجاد می‌کنند، متفاوت خواهد بود و حتی ممکن است باعث سوخته شدن گیاه هم بشوند. لامپ‌های رشته‌ای را حداقل 60 سانتی‌متر دورتر از گیاهان خود قرار دهید. چراغ‌های فلورسنت و HID را حداقل 30 سانتی‌متر از گیاهان دور نگه دارید. اگر چراغ‌های LED حرارت کمی دارند معمولا می‌توانند تا 15 سانتی‌متر به گیاهان آپارتمانی نزدیک شوند، بدون این که آسیبی به آن‌ها برسانند.  

از یک تایمر استفاده کنید

نور مصنوعی که توسط لامپ‌ها تامین می‌شوند، تجربه‌ی چرخه‌ی نور و تاریکی طبیعی را برای گیاهان به ارمغان نمی‌آورند. این ثبات در نور می‌تواند در نهایت به گیاهان آسیب برساند. به همین خاطر نیاز است که از یک تایمر برای تنظیم میزان نور دریافتی گیاهان آپارتمانی استفاده کنید. مطمئن شوید که گیاه شما از چیزی بین 8 تا 16 ساعت نور و حداقل 8 ساعت تاریکی برخوردار است. 

بهترین لامپ برای تقویت رشد گیاه کدام است؟

ارگانیسم‌های فتوسنتزی مانند گیاهان و جلبک‌ها از طیف قابل‌مشاهده‌ی تابش الکترومغناطیسی برای هدایت سنتز مولکول‌های قند استفاده می‌کنند. رنگدانه‌های خاص در کلروپلاست‌های سلول‌های گیاهی، انرژی طول موج خاصی از نور را جذب می‌کنند و باعث واکنش زنجیره‌ای مولکولی می‌شوند. بهترین طول موج نور مرئی برای فتوسنتز در محدوده آبی (425 تا 450 نانومتر) و دامنه‌ی قرمز (600 تا 700 نانومتر) قرار می‌گیرد. بنابراین، بهترین منابع نوری برای فتوسنتز باید به طور ایده‌آل در محدوده‌های آبی و قرمز منتشر شوند. 

گفتیم که طول موج در خارج از محدوده‌های قرمز و آبی توسط بیشتری گیاهان استفاده نمی‌شود. لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که طول موج‌های خارج از این محدوده حتی می‌توانند در ایجاد گرما در بافت‌های گیاهی موثر بوده و در نهایت به گیاه آسیب برسانند. 

بر اساس آزمایش‌های انجام شده، بهترین لامپ برای ارتقاء فتوسنتز گیاهان، لامپ رشد گیاه LEDاست. این لامپ در هر دو طول موج آبی و قرمز، خروجی قدرتمندی ایجاد می‌کند. همچنین میزان نوری که در سایر طیف‌ها ایجاد می‌کند، بسیار کم است و به همین خاطر منجر به گرما نخواهد شد. از سویی دیگر مقرون‌به‌صرفه بودن و طول عمر زیاد آن‌ها از دیگر دلایلی است که استفاده از این نوع لامپ‌ها را توجیه خواهد کرد. 

بهترین لامپ برای رشد گیاهان

نکاتی که حین استفاده از لامپ‌های رشد گیاه باید بدانید

پیش از هر چیز باید مطمئن شوید که لامپی که خریداری کرده‌اید، دو طیف قرمز و آبی را ایجاد می‌کند یا نه. همچنین از میزان گرمایی که ایجاد می‌کند هم مطلع شوید تا لامپ را در فاصله‌ی مناسبی از گیاهان قرار دهید. بهترین لامپ رشد گیاه نوع LED است که هم گرمای کمی تولید می‌کند و هم نیازهای گیاهان را تامین خواهد کرد. 

اصولا روی جعبه‌ی لامپ‌هایی که خریداری می‌کنید، دستورالعمل‌های کاملی وجود دارد. با این حال خوب است ذکر کنیم که لامپ را در یک جای محکم و در راستای گیاهان قرار دهید. 

گیاهان زمانی که در فضای خارج از خانه هستند، نور خورشید را به یک اندازه دریافت می‌کنند. بنابراین شما هم باید لامپ‌ها را به شکلی استفاده کنید که نور به شکل یکسان به همه‌ی آن‌ها برسد. به همین خاطر بهتر است که گیاهان را هر هفته زیر چراغ بچرخانید تا نور یکسان به تمامی آن‌ها برسد و بخش‌های مختلف گیاهان هم به طور همزمان رشد کند. 

لازم است که هر چهار تا شش هفته لامپ‌ها را بررسی کرده و از صحت کارکرد آن‌ها مطمئن شوید. 

اگر بعد از مدتی اطراف لامپ از گردوغبار پر شد، حتما آن را تمیز کنید. به این خاطر که گردوغبار اجازه‌ی عبور نور به شکل کامل را نخواهد داد. 

وقتی که نور لامپ رشد گیاه LED شما به رنگ مشکی متمایل شد، بایستی آن را عوض کنید. به این خاطر که این لامپ دیگر نور به اندازه‌ی کافی تولید نخواهد کرد و قابل استفاده نیست. 

حتما این نکته را در خاطر خود داشته باشید که همه‌ی گیاهان برای رشد بهتر و باردهی به چند ساعت تاریکی در روز هم نیاز خواهند داشت. بنابراین لامپ‌ها را هر روز بین 6 تا 10 ساعت خاموش کنید تا مشابه عملکرد طبیعی خورشید باشند. 

اگر قصد دارید تا گیاهان را بعد از مدتی به فضای بیرون از خانه انتقال دهید، حتما مد نظر داشته باشید که هرگز این کار را پیش از تشکیل برگ انجام دهید. 

 

 

سخن پایانی

همان‌طور که دیدید، نور یکی از ارکان اصلی برای رشد گیاهان است. از آنجایی که این روزها تعداد زیادی از ما گیاهان را در فضای سرپوشیده نگه می‌داریم، در نتیجه بایستی از طریق لامپ رشد گیاه این نیاز اصلی را برای آن‌ها فراهم کنیم. در بین لامپ‌های مختلف، لامپ رشد گیاه LEDیکی از بهترین انتخاب‌های ممکن است. به این خاطر که 2 طیف آبی و قرمز که مورد نیاز گیاهان است را فراهم می‌کند و سایر طیف‌ها به مقدار کم در آن وجود دارد. همین مسئله از ایجاد گرمای زیاد جلوگیری خواهد کرد. مقرون‌به‌صرفه بودن و طول عمر زیاد نیز از دیگر مزایای این نوع از لامپتقویت رشد گیاه است. ما اینجا در سایت معین نور بهترین انواع لامپ رشد گیاه از نوع LED را فراهم کرده‌ایم که می‌توانید از آن برای تقویت بیشتر گیاهان و سبزیجات آپارتمانی خود استفاده کنید.